Obama won in Iowa, toch heeft Clinton de voorsprong

Veel mensen vroegen me om het systeem van de voorverkiezingen eens nader uit te leggen, vooral de punten die aan de kandidaten worden toebedeeld zorgen voor veel verwarring. Ik zal proberen het zo duidelijk mogelijk uiteen te zetten. Barack Obama won Iowa, maar Hillary Clinton staat voor, duidelijk?

In iedere staat zijn "delegates" te winnen, een soort punten die een kandidaat nodig heeft om de nominatie van zijn partij in de wacht te kunnen slepen. Iedere staat geeft die ook weer op zijn eigen manier weg. Zo deelt de ene het percentagegewijs uit, terwijl de ander een "winner-takes-all" systeem heeft. Ook zijn er staten, zoals Iowa bijvoorbeeld, die een deel van z'n punten achter houdt en die pas bij de conventie weggeeft. Natuurlijk hebben staten met meer inwoners ook meer punten weg te geven.

Dan nog even het verschil tussen primaries en caususes. De regels voor een caucus verschillen per staat, zo heb ik vorige week nog uitgelegd dat Democratische kiezers in Iowa een paar uur moesten uittrekken om te stemmen. Ze moesten urenlang met medekiezers debatteren en die uiteindelijk ook proberen over te halen, uiteindelijk bleven er dan vier kandidaten over met de meeste punten. Bij een primary, zoals in New Hampshire morgen, kiest men direcht voor de kandidaat van zijn of haar keuze.

Bij de Democraten zijn er in totaal 4.049 punten te behalen, bij de Republikeinen 2.380. Met miminaal de helft van dit puntenaantal heb je dus in ieder geval zeker de nominatie in je zak.

Tja, zo zit het kiesstelsel van de voorverkiezingen nou eenmaal in elkaar. Weinig anders kan ik er niet van maken.

Daar komt nog wel bij dat de Democraten "super delegates" hebben. Deze belangrijke punten worden niet door de kiezers zelf gegeven, maar door "belangrijke personen" binnen de partij. Zo kunnen onder andere Jimmy Carter, Al Gore en andere belangrijke oud-Senatoren, Gouverneurs en Presidenten deze punten geheel zelf weggeven aan de kandidaat van hun keuze.

Juist ja, Bill Clinton heeft zijn punten natuurlijk gegeven aan Hillary. Dit geld overigens ook voor de meeste andere (oud-)politici die in het bezit zijn van deze punten. Mede hierdoor heeft Clinton ondanks haar verlies in Iowa, een riante voorsprong op Barack Obama.

De partij heeft ooit – in de jaren zeventig - besloten om tot deze maatregel over te gaan omdat men simpelweg niet tevreden was met de keuzers van de eigen kiezers. Zo werden er in die tijd een aantal presidentskandidaten naar voren geschoven die slecht presteerde tegenover hun Republikeinse tegenstanders, de partij achtte het toen nodig om wat orde in de chaos te scheppen.

Maar liefst 842 (!) punten zijn er op deze manier te behalen, en een groot deel is al gekaapt door Clinton. Met name hierdoor is de stand – die ik bij iedere voorverkiezing zal bijhouden – als volgt:

• Hillary Clinton: 192 (waarvan 144 super delegates)
• Barack Obama: 84 (68 super delegates)
• John Edwards: 54 (40 super delegates)
• Bill Richarson: 27
• Chris Dodd: 14
• Joe Biden: 10
• Dennis Kucinich: 1

Richardson, Dodd, Biden en Kucinich behaalden geen punten in Iowa, deze scores hebben ze te danken aan goedwillige Gouverneurs en Senatoren.

Natuurlijk zitten er erg veel haken en ogen aan de voorverkiezingen, maar op deze manier hoop ik dat het in ieder geval iets duidelijker is dan voorheen.

Nog vragen? Stel ze gerust.

Lees ook:De tussenstand: Hillary Clinton en Mitt Romney aan kop
Lees ook:De afgevaardigden tot nu toe
Lees ook:Obama vergroot z’n voorsprong met winst in Wyoming
Lees ook:Mitt Romney wint overweldigend in Wyoming
Lees ook:Obama kruipt langzaam, maar zeker, dichterbij de nominatie